عوامل موثر بر لکنت

چه عواملی بر لکنت زبان تاثیر می‌گذارند؟

لکنت یک اختلال چند بعدی است وتحت تاثیر فاکتورهای مختلفی مانند عوامل زیستی، عوامل زبانی، رشد شناختی، عوامل محیطی، عوامل یادگیری وعواطف و نگرش ها قرار دارد. هر کدام از این فاکتورها می تواند در شروع وتداوم لکنت وافزایش شدت آن تأثیر داشته باشد .مجموعه ای از این عوامل دست به دست هم می دهند وباعث می شوند کودک دچار لکنت‌زبان شود. در این بخش هر کدام از این فاکتورها را توضیح می دهیم.

تاثیرعوامل زیستی بر لکنت زبان

عوامل مادرزادی و ژنتیکی از جمله فاکتورهای تاثیرگذار در شروع لکنت می باشد. بابری، امبروس و کاکس در سال(1996) گزارش کردند که 20تا 74 درصد افراد دارای لکنت زبان حداقل یک خویشاوند که لکنت دارد داشته اند . دریک مطالعه دیگر گراهام وکانچر (2005) براساس گزارش والدین دریافتند که خانواده کودکان بیش دبستانی دارای لکنت به صورت معناداری با احتمال بیشتر حداقل یک عضو دیگر با سابقه لکنت در خانواده نسبت به کودکان طبیعی داشتند، (وبزوانس،2010)در این بخش به بررسی نتایج مطالعات در زمینه عوامل زیستی موثر بر لکنت می پردازیم.

تاثیر عوامل وراثتی بر لکنت زبان

یک واقیعت شناخته شده در ارتباط با لکنت این است که اغلب در اقوام وفامیل وجود دارد .اخیراً،یک توافقی گسترده در بین محققین به وجود آمده که لکنت به ارث می رسد یا می تواند به ارث برسد . به عبارت دیگرخیلی ازافراد دارای لکنت زبان، یک یا هردو والدشان درون ژنهای خود عامل لکنت را دارند (گیوتر،2013). از جمله مطالعاتی که آنسوی الگوهای وراثتی در افراد دارای لکنت انجام شده است می توان به 3 موضوع زیر اشاره کرد:

• مطالعات خانواده : متخصصین ژنتیک براین باورند که صفات ژنتیکی معین در الگوهای مشخص در خانواده ها رخ می دهند . در مطالعات علمی شجره نامه های افراد دارای لکنت والگوهای ظهور لکنت در نظر گرفته شده است ومدارک وشواهد حاصل ازاین مطالعات از این نظریه که اختلال لکنت احتمالا وراثتی است، حمایت می کنند (سادوک وهمکاران.1395).

• مطالعه دو قلوها: مطالعات لکنت در دوقلوهای همسان (که تک تخمکی نیز نامیده می شوند) نشان می دهد که لکنت در دو عضو یک جفت دو قلوی همسان اغلب بیشتر اتفاق می افتد تادر دو قلوهای ناهمسان ودوقلوی یک جنس (هردو دختر،هردوپسر)

• مطالعات فرزند خواندگی: یکی از قویترین راه های آزمون مشارکت ژن ها ومحیط برای لکنت ،جستجو در اقوام لکنت هایی است که به سرعت بعداز تولد تحت کفالت قرار گرفته اند شیوع بالای لکنت بین ارتباطات بیولوژیکی لکنتی فرزند خوانده های دارای لکنت، نشان دهنده ی نقش مهم ژنتیک وشیوع بالای لکنت در اقوام فرزند خوانده ، نشان دهنده نقش محیط است.

به طور خلاصه شواهد بیان می کنند که تأثیرعوامل  محیطی و ژنتیک هردو تعیین می کند که آیا کودک لکنت خواهد داشت یا خیر، که از این دو عامل توارث ژنتیکی به نظر بعد می رسد . مطالعه ای نشان داد که ژنهای روی کروموزم با لکنت مرتبطند (مجموعه ای از ژن ها که ارتباط بین سلولی را کنترل می کنند ومطالعاتی دیگر درگیری کروموزوم 3 را نشان دادند (هگد،2008)

عوامل مادر زادی

تعدادی از مطالعات نشان داده اند که ممکن است رشد اختلال لکنت توسط مکانسیم های غیر از وراثت صورت بگیرد .به عبارت دیگر برخی از افراد ممکن است هیچ گونه عامل پیشگویی کننده لکنت را به ارث نبرده باشند، درعوض ممکن است یک ضربه بدنی یا سایکولوژیکی  را تجربه کرده باشند که عامل بروز لکنت در آنها باشد، این عوامل ممکن است حین یا نزدیک تولد باشد که عوامل مادرزادی نامیده می شوند.